Σουηδικό μοντέλο για σουηδούς

Πολλοί έχουν κατά καιρούς αναφερθεί στο σουηδικό μοντέλο διακυβέρνησης. Και πρόσφατα ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε σ αυτό. Είναι γεγονός, ότι οι σουηδοί και οι υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες έχουν εδώ και χρόνια υιοθετήσει ένα κοινωνικό μοντέλο διαφορετικό από αυτό της Γαλλίας, Γερμανίας και Ιταλίας και εκ διαμέτρου αντίθετο από το φιλελεύθερο των ΗΠΑ που είναι κατευθυνόμενο από την αγορά.
Αλλά και η Νέα Δημοκρατία εμφανίζεται συχνά να φλερτάρει με ένα κοινωνικό μοντέλο που έχει αρκετά κοινά στοιχεία με αυτό της Σουηδίας.
Στην Αθήνα βρέθηκε αυτές τις ημέρες προσκεκλημένος του Κ. Σημίτη ο τέως πρωθυπουργός της Σουηδίας Goran Persson και προχθές σε ομιλία του μίλησε για το περίφημα σουηδικό μοντέλο.
Είπε πολύ απλά, ότι ακολούθησε τη συμβουλή της μαμάς του και ως υπουργός Οικονομικών και ως πρωθυπουργός να μην σπαταλάει χρήματα που δεν έχει. Για να τονίσει «δεν θεωρείται υπεύθυνη στάση για μια κυβέρνηση να αυξάνει το δημόσιο χρέος, δεν δικαιούται καμία κυβέρνηση να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας χωρίς την θέληση για τις απαραίτητες αλλά δυσάρεστες αποφάσεις, που εξασφαλίζουν βιωσιμότητα στα δημόσια οικονομικά».
Αλήθεια πόσο σεβάστηκαν αυτή την αρχή οι κυβερνήσεις των τελευταίων 25 ετών που έφτασαν το δημόσιο χρέος σε δυσθεόρατα ύψη.
Το σουηδικό μοντέλο βασίζεται στην υψηλή φορολογία. Τα έσοδα από την φορολογία κατευθύνονται σε παροχές για κοινωνική πρόνοια, υγεία και παιδεία. Ο G. Persson απαντώντας σε ερώτηση του Κ. Σημίτη διευκρίνισε ότι στη Σουηδία το ποσοστό της φοροδιαφυγής υπολογίζεται στο 4% του ΑΕΠ. Το κράτος εισπράττει το 99% των φόρων που θεσπίζει.
Στην Ελλάδα όπως είναι γνωστό η φοροδιαφυγή ξεπερνάει το 50% του ΑΕΠ και οι εισπράξεις κατά πολύ υπολείπονται των υποχρεώσεων του κάθε φορολογούμενου.
Η φοροδιαφυγή και οι φοροαποφυγή έχουν εξελιχθεί σε μάστιγα. Μόνο οι μισθωτοί πληρώνουν μέχρι κεραίας. Οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να διακινούν μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς τους μέσω εταιριών του εξωτερικού, ενώ οι επιτηδευματίες να μην εκδίδουν αποδείξεις. Βεβαίως υπάρχει και ο αντίλογος που αναφέρεται στο επίπεδο τόσο των υπηρεσιών που εξασφαλίζει το κράτος στους πολίτες, όσο και με το επίπεδο του κοινωνικού κράτους.
Το σύστημα βασίζεται στη δίκαιη αναδιανομή, καλύπτει απώλειες του μισθού, περιορίζει την γραφειοκρατία και τις ταπεινωτικές πρακτικές απέναντι στον πολίτη και προστατεύει τους χαμηλόμισθους.
Παρ' όλα αυτά, δεν υπάρχει ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια λειτουργούν με τους όρους των δημοσίων. Η υψηλή απασχόληση των γυναικών επιτυγχάνεται με τους δημόσιος παιδικούς σταθμούς.
Στη Σουηδία δεν κερδίζεις τις εκλογές αν πεις ότι θα μειώσεις τους φόρους πρόσθεσε ο G.Persson και πρόσθεσε απαντώντας σε ερώτηση του Κ. Σημίτη, αν μπορεί να εφαρμοσθεί το σουηδικό μοντέλο στη χώρα μας λέγοντας, ότι οι πολιτικές πρέπει να είναι τοπικές και να ξεκινούν από την ίδια την χώρα.
Εδώ βεβαίως ισχύει αυτό που παρατήρησε η παρευρισκόμενη στην ομιλία Β. Παπανδρέου λέγοντας αν γίνουμε Σουηδοί θα εφαρμόσουμε και το σουηδικό μοντέλο.