Κυριακή 15 Απριλίου 2007

Τα σκουπίδια, οι ΧΥΤΑ και η δεινοπαθούσα ανακύκλωση

Η διαχείριση των σκουπιδιών στην Ελλάδα, παραμένει ένα σοβαρό θέμα και οι εμβαλωματικές λύσεις που δίνονται κατά καιρούς για να παρατείνουν βραχύβια τη ζωή των υπερκορεσμένων νόμιμων ή παράνομων χωματερών δεν λύνουν το πρόβλημα, ούτε απαντούν στα θέματα της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος και στην μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα.
Στην Αττική τα πράγματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα. Σε μερική λειτουργία βρίσκεται το ενδιάμεσο κύτταρο στην περιοχή της Φυλής. Τα απορριμματοφόρα ρίχνουν τα σκουπίδια σε αυτό, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ακόμη η στεγανοποίησή του. Το υπέδαφος της Δυτικής Αττικής τροφοδοτείται από όλο το χώρο της χωματερής με κάθε λογής ρυπαντές. Από επικίνδυνες ραδιενεργές ουσίες, μέχρι πετρελαιοειδή που εμπεριέχονται στα απορρίμματα. Σημαντικές ποσότητες υγρών που προέρχονται από τα σκουπίδια οδηγούνται μέσω φρεατίων στη θάλασσα με αποτέλεσμα την άμεση μόλυνση της περιοχής του Ασπρόπυργου.
Σε δικαστική εκκρεμότητα βρίσκονται οι άλλοι δύο ΧΥΤΑ που προβλέπονται για την Αττική και βρίσκονται στις θέσεις Γραμματικό και Κερατέα, ενώ στην ανακύκλωση η Ελλάδα καταλαμβάνει την προτελευταία θέση στον κατάλογο των «15» παλαιών κρατών-μελών της Ε.Ε.
Στη χώρα μας, πέρα από την ανακύκλωση που βρίσκεται πολύ πίσω, δεν έχουν εφαρμοσθεί και άλλες σύγχρονες μέθοδοι επεξεργασίας των απορριμμάτων, όπως η δημιουργία λιπάσματος ή μέθοδοι καύσης όπως αυτός της πυρόλυσης που δεν μολύνει το περιβάλλον.
Πέρα από την Αττική, στην υπόλοιπη Ελλάδα τρέχει ο χρόνος που έχει θέσει η Ε.Ε. για το κλείσιμο των παράνομων χωματερών και ένας Θεός ξέρει αν θα διακόψουν τη λειτουργία τους στην διάρκεια της προθεσμίας που τρέχει.
Γύρω από τα σκουπίδια έχει στηθεί ένας χορός μικρών και μεγάλων συμφερόντων που εμποδίζει την λήψη σοβαρών και σημαντικών αποφάσεων.
Το νοικοκυριό όμως δεν απουσιάζει μόνο από τις χωματερές. Σε σκουπιδότοπους έχουν μετατραπεί και πολλοί δρόμοι και πλατείες μικρών και μεγάλων πόλεων της χώρας. Οι Δήμοι μολονότι εισπράττουν ανταποδοτικό τέλος για την καθαριότητα, εν τούτοις δεν έχουν καταφέρει να αποδώσουν στους κατοίκους τους καθαρές πόλεις. Η ευθύνη δεν επιμερίζεται μόνο στις δημοτικές αρχές, εμπλέκει και τους πολίτες που στην πλειοψηφία τους αδιαφορούν για το περιβάλλον και πετάνε όπου βρουν, κάθε τι που τους είναι άχρηστο.
Το θέμα του περιβάλλοντος και του σεβασμού που οφείλουμε όλοι σε αυτό, δεν είναι υπόθεση μόνο των τοπικών αρχόντων, ούτε φυσικά της κεντρικής εξουσίας. Είναι υπόθεση όλων μας. Οφείλουμε να το σεβόμαστε και να το παραδώσουμε εξ ίσου καθαρό, αν όχι καθαρότερο, στις επόμενες γενιές.
Η αδιαφορία που επιδεικνύουν πολλοί από εμάς στο καθαρό περιβάλλον και η εκτεταμένη ρύπανση που παρατηρείται στη χώρα μας, που αρχίζει από τους δρόμους και τα πεζοδρόμια και επεκτείνεται στους τοίχους τις κολόνες και στα σήματα της τροχαίας, είναι εικόνα τριτοκοσμική που δεν συνάδει με μια σύγχρονη κοινωνία.
Το θέμα πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι άμεσα συνδεδεμένο με το επίπεδο της παιδείας μας. Όμως όταν ακόμη και στα υπό κατάληψη πανεπιστήμια δεν έχει μείνει τοίχος για τοίχος ανέπαφος. Όταν καινούργιοι τοίχοι βάφονται με συνθήματα και οι καταληψίες αδιαφορούν για την εικόνα της επόμενης ημέρας ενός κτιρίου που κατά τα άλλα διδάσκεται η γνώση, τότε γιατί να περιμένει κανείς καλύτερη συμπεριφορά στους δρόμους και στους τοίχους, όπου ο καθένας ανενόχλητα τους ρυπαίνει αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Το θέμα είναι σύνθετο και δεν αφορά μόνο το που καταλήγουν τα σκουπίδια. Ξεκινά από την πρωτογενή διαχείρισή τους, δηλ. το πώς τα αντιμετωπίζουμε ως υπεύθυνοι πολίτες. Αν θέλουμε να έχουμε σοβαρή ανακύκλωση και πραγματική επαναχρησιμοποίηση του υλικού οφείλουμε να προχωρήσουμε στην διαλογή στην πηγή που σημαίνει ότι οι πολίτες θα τοποθετούν υπεύθυνα σε διαφορετικούς κάδους τα υλικά όπως γυαλί, χαρτί, αλουμίνιο και πλαστικό.
Γιατί η καθαριότητα παραμένει και στην εποχή μας… μισή αρχοντιά.