Τετάρτη 4 Ιουλίου 2007

Η αδηφάγος δαιδαλώδης κρατική μηχανή έφαγε το δάσος

Στο ερώτημα, τις πταιει γι αυτή μεγάλη καταστροφή, η απάντηση δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε απλή. Βεβαίως, η ευκολία οδηγεί πολλούς στο συμπέρασμα των άμεσων στόχων, που δεν είναι άλλοι από τα πολιτικά πρόσωπα, που έχουν την ευθύνη του συντονισμού των υπηρεσιών που πρέπει να φροντίζουν, για την έγκαιρη κατάσβεση των καταστροφικών πυρκαγιών. Όμως, ακούγοντας από την τηλεόραση παράγοντες και παραγοντίσκους, που εμπλέκονται στην όλη υπόθεση της δασοπροστασίας, διαπιστώνει κανείς πόσοι φορείς εμπλέκονται και αλληλοκαλύπτονται σε αρμοδιότητες, με αποτέλεσμα να χάνεται η πραγματική ευθύνη στο δαιδαλώδες γραφειοκρατικό σύστημα, που ξέρει να καταπίνει οτιδήποτε, από την πιο μικρή παράλειψη, μέχρι την καταστροφή, όπως αυτή της Πάρνηθας.
Πόσοι άραγε οι είναι οι φορείς και οι αρμόδιοι;
Αρχίζουμε και λέμε. Ξεκινάμε από το πρώτο κύτταρο που είναι οι Δήμοι και οι Κοινότητες. Εισπράττουν μέσω του προγράμματος «Θησέας» όχι ευκαταφρόνητα ποσά για να κάνουν αντιπυρικά προγράμματα στις δασικές περιοχές που υπάγονται στο Δήμο ή στην Κοινότητα τους.
Δεν μένουμε όμως εδώ. Υπάρχουν και οι σύνδεσμοι Δήμων και Κοινοτήτων που κι αυτοί εμπλέκονται στην υπόθεση της προστασίας των δασών. Ακόμη στο επίπεδο το δημοτικό, δηλ. του Πρώτου Βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υπάρχει και φορέας που εισέπραξε αρκετά εκατομμύρια ευρώ, επίσης μέσω του «Θησέας» για την πυροπροστασία.
Φεύγοντας από τους Δήμους θα πάμε στο Δεύτερο Βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Εδώ θα συναντήσουμε τους Νομάρχες, που κι αυτοί με τη σειρά τους έχουν αρμοδιότητες και υπηρεσίες που ασχολούνται με την προστασία του δάσους.
Η Υπερνομαρχία στην περίπτωση της Πάρνηθας ευτυχώς δεν εμπλέκεται. Ασχολείται με το άλσος του Πεδίου του Άρεως για να έχει κάτι να κάνει, χωρίς να έχει την αντίστοιχη υποδομή που την διαθέτει και την χρυσοπληρώνει ο Δήμος Αθηναίων.
Τα Δασαρχεία δεν υπάγονται πλέον στις Νομαρχίες. Πέρασαν στις αρμοδιότητες των Περιφερειαρχών. Κι αυτοί με τη σειρά τους την περασμένη εβδομάδα αναζητούσαν να βρουν ένα κάποιο ρόλο.
Υπάρχει και το αρμόδιο υπουργείο για το περιβάλλον, στο οποίο υπάγεται με αυτή την έννοια και το δάσος, που είναι το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Όμως σε επίπεδο κεντρικής Διοίκησης, η Πυροσβεστική υπάγεται στο υπουργείο Δημοσίας Τάξης, που απορρόφησε πριν λίγο καιρό τους δασοπυροσβέστες, που στο παρελθόν λειτουργούσαν υπό την εποπτεία του υπουργείου Γεωργίας. Όμως έχουμε και την υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας, υπό τον κ. Φούρλα που υπάγεται στο ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. Αυτή δεν την είδαμε και δεν την ακούσαμε στην διάρκεια του χαμού, που έγινε από τις πυρκαγιές την περασμένη εβδομάδα.
Σε αυτό το δαιδαλώδες σύστημα είναι εύκολο να μετακυλύει ο ένας στον άλλο τις ευθύνες και στο τέλος να βγουν όλοι λάδι.
Η ευθύνη δεν προσωποποιείται και δεν έχει συγκεκριμένους αποδέκτες.
Είναι λοιπον στην πραγματικότητα το κράτος που φτιάξαμε, υπεύθυνο για την καταστροφή. Το γραφειοκρατικό, το δαιδαλώδες, το ρουσφετολογικό, το ρέπων στη διαφθορά, το ανοιχτό στη διαπλοκή, το σπάταλο, το υπέρβαρο, το ανάλγητο. Γιατί αν λειτουργούσε υπεύθυνα και σωστά, δεν θα χρειαζόταν κανένας υπουργός να παίξει το ρόλο του μαέστρου της ορχήστρας.
Κατά τα άλλα «ζούμε μέρες εθνικού πένθους», όπως πολύ σωστά είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το γεγονός ότι «η Αττική έχασε την ελπίδα της» όπως επίσης εύστοχα υπογράμμισε ο κ. Κάρολος Παπούλιας, είναι κάτι που αύριο οι πολλοί θα ξεχάσουν, μόλις οι κάμερες εγκαταλείψουν το καμένο δάσος. Όσο για το αν το περιβάλλον, θα γίνει, έστω και τώρα, «το πρώτο εθνικό μας θέμα», αυτό μοιάζει με ουτοπία. Στα λόγια όλοι θα πλειοδοτήσουν πολίτες και πολιτικοί, στην πράξη και οι μεν και οι δε θα αδιαφορήσουν…