Ζητούμενο η παιδεία

Το ελληνικό πρόβλημα δεν είναι ούτε οικονομικό ούτε καν πολιτικό. Είναι πρόβλημα παιδείας. Είναι να απορεί κανείς, πως σε μια χώρα των πεντακοσίων σχολών και είκοσι τεσσάρων ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων το πρόβλημα να εντοπίζεται στην παιδεία. Κι όμως αυτή είναι η πραγματικότητα.
Γιατί άλλο παιδεία και γνώση, άλλο παραγωγή πτυχίων χωρίς αντίκρισμα. Μετά τον πόλεμο στην Ελλάδα κυριάρχησε το μοντέλο και η άποψη το παιδί μου να γίνει επιστήμονας. Η πίεση για αθρόα είσοδο σε κάποιο πανεπιστήμιο απέδωσε νε την δημιουργία νέων σχολών ανωτάτου επιπέδου. Όλα αυτά χωρίς να δει κανείς και να μελετήσει τις ανάγκες της αγοράς σε επίπεδο αγοράς εργασίας.
Έτσι έστησαν νομικές σχολές που παράγουν αφειδώς πτυχιούχους, χωρίς βεβαίως να υπάρχουν αντίστοιχες ανάγκες στην αγορά εργασίας για δικηγόρους, συμβολαιογράφους και δικαστές. Αποτέλεσμα να υπάρχει σήμερα πληθώρα πτυχιούχων σε αυτό τον τομέα που δεν μπορούν να βρουν δουλειά.
Ο πληθωρισμός των πτυχιούχων παρατηρείται σε πολλούς κλάδους. Αποτέλεσμα στην σημερινή συγκυρία πολλοί υποψήφιοι να καταφεύγουν σε σχολές, όπως αυτές των παιδαγωγικών ακαδημιών ή των αστυνομικών που εξασφαλίζουν με σιγουριά μια θέση στο δημόσιο, παρά σε σχολές που μέχρι χθες τις θεωρούσαν ότι προσδίδουν κύρος και καταξίωση στο κοινωνικό τους περιβάλλον.
Όμως η πληθώρα των ανωτάτων σχολών ανά την Ελλάδα, έριξε σημαντικά το επίπεδο των σπουδών και ταυτόχρονα έφτιαξε γενιές πτυχιούχων χαμηλών προσδοκιών.
Τα ΤΕΙ αναβαθμίστηκαν και έγιναν ανώτατες σχολές τετραετούς φοιτήσεως χωρίς αντίστοιχα να αναβαθμιστεί το επίπεδο των σπουδών. Το γνωστικό τους επίπεδο έγινε περισσότερο θεωρητικό και έχασαν τον στόχο τους που ήταν ο τεχνολογικός.
Δεν αναβαθμίστηκε όμως ούτε το εκπαιδευτικό τους προσωπικό, ούτε το ερευνητικό τους έργο, που πολλοί έχουν ξεχάσει ότι αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Οι νέες ανώτατες σχολές που φυτρώνουν τα τελευταία χρόνια σαν μανιτάρια, δεν είναι προϊόν μελέτης και συγκεκριμένων αναγκών, αλλά ανάγκες του ισχυροί πολιτικού άνδρα κάποιας περιοχής που επιδιώκει να κερδίσει μέσω αυτών μεγαλύτερη εκλογική πελατεία.
Έχουν ρόλο στρατοπέδων μια και τονώνουν οικονομικά μιαν επαρχιακή πόλη και δίνοντας δουλειά σε καφετέριες και εστιατόρια. Κάτω από αυτή την πίεση υπέκυψαν οι πολιτικοί και απέσυραν την πολύ σωστή απόφαση της Μ. Γιαννάκου που έβαλε όριο το δέκα για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Με αστείες δικαιολογίες επανέφεραν την εισαγωγή χωρίς περιορισμούς με αποτέλεσμα να έχουμε φέτος εισακτέους με λευκή κόλλα.
Με αυτή την έννοια η παραγωγή πτυχιούχων καλά κρατεί. Σχολές που είχαν μείνει χωρίς φοιτητές θα ξαναβρούν τους χαμένους πελάτες, οι καφετέριες των επαρχιακών πόλεων θα ξαναγεμίσουν και οι γκαρσονιέρες δεν θα μείνουν ξενοίκιαστες.
Οι γονείς θα καταξοδευτούν για να στείλουν το παιδί τους σε μια άλλη πόλη της Ελλάδας για να σπουδάσει και όταν έρθει αν έρθει το πτυχίο θα απογοητευθούν όταν θα διαπιστώσουν ότι άλλο σπουδές άλλο δουλειά.
Βεβαίως μέχρι πρόσφατα το χαρτί χρησίμευε για μια θεσούλα στο δημόσιο. Ο τοπικός βουλευτής καθάριζε για την εκλογική του πελατεία και βόλευε με κάθε λογής παράνομες συμβάσεις στο δημόσιο το παιδί του ψηφοφόρου του. Στη συνέχεια ο ψηφοφόρος που διατελούσε σε διαρκή ομηρία, περίμενε την οριστική τακτοποίηση που δεν ήταν άλλη από την μονιμοποίηση.
Αυτό το αλισβερίσι δεν είχε αρχή και τέλος. Με αυτή την μέθοδο τακτοποιήσεων διογκώθηκε υπέρμετρα το κράτος και μαζί του η γραφειοκρατία, η συναλλαγή κάτω από το τραπέζι και η διαφθορά.
Οι θέσεις ήταν για τους «ημετέρους» και όχι για τους ικανότερους. Για αρχές και αξίες ούτε λόγος.
Η αθρόα παραγωγή πτυχίων με κάθε λογής σπρώξιμο δεν προάγει την παιδεία, ούτε πηγαίνει την κοινωνία μπροστά. Αντίθετα την πάει πίσω μια και οι κάθε λογής απογοητευμένοι γίνονται βορά για προσηλυτισμό από κόμματα και πολιτικά πρόσωπα που έχουν κάνει επάγγελμα την στρατολόγηση
ανθρώπων χωρίς προσανατολισμό.
Η παιδεία όμως που λείπει, έχει άλλα χαρακτηριστικά. Είναι η πίστη σε αξίες και χαμένα ιδανικά. Δεν είναι το βόλεμα, οι κομπίνες και το ρίξιμο του διπλανού. Είναι η παρουσία και η συμμετοχή στα κοινά για να γίνει η κοινωνία καλύτερη. Και δεν είναι το εγώ μας, ο εαυτός μας και το προσωπικό βολεμα μας σε βέρος των άλλων.