Ο χρόνος θα δείξει...

Η απρόσμενη καθαρή και μεγάλη νίκη από τον πρώτο κιόλας γύρο του Αντώνη Σαμαρά για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, επιβάλει μια δεύτερη ανάγνωση στο αποτέλεσμα τόσο ως προς το πλήθος των προσώπων που πήραν μέρος διαδικασία όσο και ως προς την μεγάλη ηττημένη την Ντόρα Μπακογιάννη.
Η μαζικότητα της συμμετοχής, 780.000 άνθρωποι που κατευθύνθηκαν στην κάλπη την περασμένη Κυριακή, σε ένα κόμμα που χθες έβγαλε αρχηγό από το Συνέδριο και προχθές από την Κοινοβουλευτική ομάδα είναι μια κατάκτηση που διευρύνει τις εσωκομματικές δημοκρατικές διαδικασίες. Ο πολίτης που νιώθει ενεργός σε ένα κόμμα εκφράστηκε και η ψήφος του ανέδειξε το νέο αρχηγό.
Η μαζικότητα της συμμετοχής κατέρριψε το μύθο του αδιάφορου πολίτη που δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική. Απέδειξε ότι όταν του δίνεται ο λόγος και γνωρίζει ότι αυτός πιάνει τόπο που λέει ο λαός, δεν αποστρέφει το πρόσωπό του στην πολιτική.
Γιατί άραγε αυτή η μαζικότητα στη συμμετοχή διερωτήθηκαν πολλοί. Γιατί απλούστατα οι πολίτες ήθελαν να έχουν τον πρώτο λόγο σε μια κορυφαία στιγμή του κόμματος όπως είναι αυτή της ανάδειξης ενός νέου αρχηγού της παράταξης. Και με την μαζικότητα της συμμετοχής τους έστειλαν ένα μήνυμα στους μηχανισμούς λέγοντας τους ότι η υπόθεση της ηγεσίας δεν μπορεί να είναι μια διαδικασία μηχανισμών, υπόγειων διαδρομών, συναλλαγών και παντοειδούς επιρροής μιας μικρής ομάδας εκλεκτόρων. Είπαν οι πολίτες με την συμμετοχή τους ότι η υπόθεση αυτή αφορά όλους μας και γι αυτό προσήλθαν ομαδικά για να ψηφήσουν.
Τώρα τι σημαίνει η εκλογή Σαμαρά για τη Νέα Δημοκρατία. Σημαίνει ότι παρά τα όσα του καταλόγισαν για αποχώρηση και δημιουργία νέου κόμματος, το ευρύ κοινό δεν επηρεάστηκε. Και δεν ενέδωσε στην Ντόρα Μπακογιάννη που κινήθηκε από την αρχή με τον αέρα της νίκης. Ορθά κάποιοι την παρομοίασαν με την Χίλαρι Κλίντον που έχασε από τον Μπάρακ Ομπάμα.
Όλες οι κινήσεις του Αντώνη Σαμαρά την επόμενη της νίκης του δείχνουν ότι κινείται ενωτικά και δεν θα διστάσει να δώσει ρόλους και σε στελέχη που υποστήριξαν την τη Ντόρα Μπακογιάννη.
Βεβαίως ένα κόμμα που υπέστη μια οδυνηρή ήττα, δεν είναι προσφέρεται ή δεν είναι πόλος έλξης νέων στελεχών. Όπως είναι γνωστό επειδή η εξουσία είναι ελκυστικότερη αυτήν προσεγγίζουν περισσότερο αρκετοί της νεότερης γενιάς που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τα κοινά.
Όμως τη νίκη Σαμαρά την είδαν θετικά και πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ κυρίως οι παλαιότεροι αυτούς που είχαν χαρτογραφηθεί στο λεγόμενο πατριωτικό ΠΑΣΟΚ. Νιώθουν τον Αντώνη Σαμαρά ως αντίβαρο στην φιλοαμερικανική στάση του Γιώργου Παπανδρέου. Και θεωρούν ότι ο νέος Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας οφείλει να δει και με αυτή την οπτική γωνία την εκλογή του και να ερμηνεύσει πολυεπίπεδα την ψήφο των εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που δεν προέρχονται από τον στενό κομματικό πυρήνα.
Η καλή προσωπική σχέση του Α. Σαμαρά με τον Γ. Παπανδρέου που έγινε φανερή με την συνάντηση τους την πρώτη ημέρα της εκλογής του στην Προεδρία της Νέας Δημοκρατίας δείχνει ότι δεν χρειάζονται συγκυβερνήσεις για να λυθούν τα μεγάλα θέματα όπως το οικονομικό, υπάρχουν και οι συναινέσεις. Τις είχαμε άλλωστε κατά καιρούς και στα μεγάλα εθνικά θέματα όπως το κυπριακό, τα ελληνοτουρκικά και το σκοπιανό.
Αρκεί να θυμηθούμε τα όσα περί εφιάλτη είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου για την εκλογή Μητσοτάκη στην ηγεσία της Ν.Δ. και το κλίμα πόλωσης και έντασης που ακολούθησε.
Βεβαίως σε όλο αυτό το πολιτικό σκηνικό μένει να δούμε πιο ρόλο θα επιλέξει να παίξει η Ντόρα Μπακογιάννη. Θα επιδιώξει να υπερκεράσει τον Αντώνη Σαμαρά σε αντιπολιτευτικές κορώνες δίνοντας έτσι το στίγμα της και επιδιώκοντας με αυτό τον τρόπο να πει στους πολίτες ότι έτσι θα πήγαινα τη Ν.Δ. αν με είχατε εκλέξει αρχηγό ή θα κάνει πράξη την δήλωσή της ότι είναι στρατιώτης στο κόμμα. Ο χρόνος θα δείξει.

Η επόμενη μέρα της Ν.Δ.

Η ώρα της κρίσεως για τη Νέα Δημοκρατία έφτασε. Αύριο όλα τα μέλη του κόμματος ψηφίζουν για την εκλογή του νέου Προέδρου. Όπως πολλοί θα θυμούνται όλα άρχισαν μετά την εκλογική ήττα της 4ης Οκτωβρίου περίπου ειδυλλιακά. Είπαν ότι η ενότητα προέχει, ότι η επόμενη μέρα θα μας βρει όλους μαζί και πολλά άλλα πίστης στο κόμμα και στις δημοκρατικές διαδικασίες εκλογής νέου αρχηγού.
Κανείς δεν αμφιβάλει ότι η εκλογή ενός νέου ηγέτη είναι πάντα ένας επώδυνος τοκετός. Υπάρχουν οι νικητές και οι ηττημένοι. Οι πρώτοι θεωρούν ότι έχουν το πάνω χέρι του κόμματος και οι δεύτεροι πιστεύουν ότι είναι οι εκτός κομματικής εξουσίας. Όλες αυτές τις μέρες το αγαπημένο θέμα των καναλιών ήταν να βάζουν τους υπέρ Σαμαρά να κονταροχτυπηθούν με τους άλλους που είναι υπέρ της Ντόρας. Όπως είναι γνωστό τηλεθέαση χωρίς κόντρες και καβγάδες δεν επιτυγχάνεται. Τσιγκλάγανε λοιπόν τους Ντορικούς να τα βάλουν με τους Σαμαρικούς. Άλλο που δεν ήθελαν οι συνδαιτυμόνες των καναλιών. Τα έριχναν οι μεν στους δε και πάει λέγοντας. Έτσι όλοι γίναμε μάρτυρες ενός εμφύλιου που αρχή είχε ως αφετηρία την μεγάλη ήττα στις εκλογές, το ερώτημα που έχει προκύψει είναι αν θα έχει τέλος την επόμενη της εκλογής του νέου αρχηγού. Γι αυτό θα μου επιτρέψετε να αμφιβάλω.
Εξάλλου αν δει κανείς το παρελθόν θα συμφωνήσει εύκολα με αυτήν την άποψη. Η εκλογή του Γ. Ράλλη μετά την μετακίνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Προεδρία της Δημοκρατίας οδήγησε τον ηττημένο Ε. Αβέρωφ στο…αντάρτικο. Η εκλογή Κ. Μητσοτάκη στη συνέχεια στην ηγεσία της Ν.Δ. οδήγησε στην έξοδο τον Κ. Στεφανόπουλο. Το ρόλο του ανθρώπου που θα ροκάνιζε τη θέση του Προέδρου, ανέλαβε τότε ο Μ. Έβερτ που κατάφερε στο τέλος να βρεθεί στην ηγεσία του κόμματος. Δεν ευτύχησε όμως να γίνει πρωθυπουργός. Το στόχο αυτό πέτυχε ο τρίτος των επιγόνων ο Κώστας Καραμανλής.
Η ιστορία διδάσκει λοιπόν ότι ο χαμένος δεν θα κάτσει με σταυρωμένα τα χέρια. Εξάλλου οι στρατοί είναι πια οργανωμένοι. Βουλευτές και στελέχη έχουν επαρκώς εκτεθεί υποστηρίζοντας τον ένα ή τον άλλο με αποτέλεσμα και μετά την εκλογή να μην υπάρχει δίοδος διαφυγής.
Όσοι τα έζησαν και όσοι τα διάβασαν γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι εμφύλιοι είναι οι σκληρότεροι πόλεμοι. Δεν υπάρχει έλεος. Ο θάνατός σου η ζωή μου που λένε. Κι αν κάποιος μελετήσει την ανθρωπογεωγραφία θα διαπιστώσει ότι σε κάθε νομό ο ένας βουλευτής του κόμματος είναι με τον Σαμαρά και ο άλλος με την Ντόρα. Στις μεγαλύτερες εκλογικές περιφέρειες οι βουλευτές μοιράζονται. Στην κορυφή λοιπόν, σε βουλευτικό επίπεδο τα στρατόπεδα είναι ήδη διαμορφωμένα. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη βάση. Και με αυτή την έννοια η επόμενη της εκλογής θα βρει τις δύο πλευρές και πάλι ετοιμοπόλεμες.
Αυτή η εσωστρέφεια που τώρα δικαιολογείται λόγω της εσωκομματικής προεκλογικής περιόδου δεν θα έχει τυπικά κανένα νόημα να υπάρχει όταν θα εκλεγεί ο νέος Πρόεδρος. Έλα όμως που στην Ελλάδα οι καβγάδες είναι κάτι σαν εθνικό σπορ. Ποιος θα καταθέσει τα όπλα και γιατί. Θα το δούμε και ελπίζουμε να διαψευσθούμε. Κι αυτό γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε το ρόλο που ανέθεσε στο Ν.Δ. ο ελληνικός λαός στις πρόσφατες εκλογές. Αυτόν της αξιωματικής αντιπολίτευσης που σε μια δημοκρατικά δομημένη κοινωνία είναι εξ ίσου κρίσιμος με εκείνον που ασκεί η κυβέρνηση.
Ήδη η κυβέρνηση προχωράει σε θεσμικές αλλαγές. Έχει μπροστά της το μεγάλο θέμα της κακής οικονομικής κατάστασης. Ποιος την ελέγχει για τις πράξεις της. Ποιος κρίνει τις νομοθετικές της πρωτοβουλίες. Όσοι πιστεύουν ότι όλα αυτά θα συμβούν της επόμενη μέρα από την εκλογή του νέου αρχηγού έχουν και άγνοια και πλάνη μεγάλη. Μέχρι να καθίσει καλά στην καρέκλα του ο νέος αρχηγός θα περάσουν έξι μήνες. Κι ως τότε πολλά μπορούν να συμβούν. Η κρισιμότητα των περιστάσεων για τις οποίες δεν είναι άμοιρη ευθυνών η Νέα Δημοκρατία επιβάλει σοβαρότητα, υπευθυνότητα και εγρήγορση. Ότι δεν κάνει το κράτος να το κάνουν οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Να σηκώσουν τα μανίκια τους υπεύθυνα όλες οι πολιτικές δυνάμεις έστω και για μια φορά.

Δυστυχώς επτωχεύσαμεν...

Ο κύκλος όχι των χαμένων ποιητών, αλλά των καθημερινών προβλημάτων που καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση καθημερινά διευρύνεται. Τα μέτωπα είναι πλέον πολλά.
Δεν είναι μόνο το έλλειμμα που έφτασε στο ύψος ρεκόρ του διψήφιου 12,7%, είναι επίσης και το διψήφιο νούμερο της ανεργίας που έρχεται να προστεθεί στο φαύλο κύκλο της οικονομικής περιδίνησης.
Η ανεργία που επηρεάζει άμεσα το ασφαλιστικό, μια και μια μεγάλη ομάδα του ενεργού πληθυσμού δεν πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές, για να αντιμετωπιστεί με επιτυχία χρειάζεται ανάπτυξη.
Η ανάπτυξη στον ιδιωτικό τομέα προκύπτει από τις επενδύσεις. Και για να προκύψουν επενδύσεις χρειάζεται η δημιουργία ανάλογου κλίματος. Σε μια χώρα που σε μια δεκαετία κατρακύλησε, σύμφωνα με τα στοιχεία της διεθνούς διαφάνειας από την 35η θέση στην 71η , κάτω από την Κόστα Ρίκα και την Τουρκία, ποιος σοβαρός επενδυτής θα έρθει να ρισκάρει για να επενδύσει.
Η διαφθορά, για την οποία όλοι μιλάμε, αλλά κανείς δεν λέει ότι είναι η ρίζα του κακού σε αυτή τη χώρα, είναι η καρδιά του προβλήματος. Η οικονομική ανάπτυξη δεν μπορεί να στηρίζεται μακροπρόθεσμα στις δημόσιες επενδύσεις. Και κυρίως σε μια χώρα που τα τελευταία είκοσι και πλέον χρόνια στήριξε την ανάπτυξή της σε μεγάλο βαθμό στα κοινοτικά κονδύλια.
Τα οποία όλοι γνωρίζουν πολύ σύντομα θα πάψουν να χορηγούνται στη χώρα μας. Βεβαίως μερικοί μαθητευόμενοι οικονομολόγοι που ασχολούνται με την πολιτική δηλώνουν ότι η λύση του προβλήματος της ανεργίας είναι απλή, κάτι σαν το αυγό του Κολόμβου.
Αρκεί να προσληφθούν εν μια νυκτί κατά δεκάδες χιλιάδες στο δημόσιο. Το κόλπο αυτό το εφάρμοσαν κατά καιρούς πολλές κυβερνήσεις με τους συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, τους συμβασιούχους έργου και τέλος με τα απίθανα stage μαθητείας που είχαμε φαινομενικά εργαζόμενους, ουσιαστικά επιδοτούμενους. Η απόφαση να διακοπούν όλες αυτές συμβάσεις ξεφορτώνει από τη μια το δημόσιο, από την άλλη προσθέτει νέες στρατιές ανέργων.
Στο φαύλο κύκλο των οικονομικών προβλημάτων ήρθε να προστεθεί και το ασφαλιστικό. Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο, απλώς όλες οι κυβερνήσεις μπροστά στο πελώριο πολιτικό κόστος έκαναν πίσω. Το άφηναν για τους επόμενους. Νομοθετικές ρυθμίσεις που έμοιαζαν με μερεμέτια σε ένα κτίριο που καταρρέει έγιναν κατά καιρούς, όχι για να κλείσουν το ασφαλιστικό, αλλά για να κοροϊδέψουν τους «κουτόφραγκους» και να τους ρίξουν στάχτη στα μάτια.
Τώρα ήρθε η στιγμή της αλήθειας, γιατί ο κόμπος έφτασε στο κτένι. Ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής παραδέχθηκε ότι οι ασφαλιστικοί φορείς είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Μόνο το ΙΚΑ χρειάζεται για τις συντάξεις 800 εκατομμύρια ευρώ το μήνα και εισπράττει μόλις 500 εκατομμύρια ευρώ.
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι δεν υπολογίζει το πολιτικό κόστος. Παγώνει τις αυξήσεις στους υψηλόμισθους στο δημόσιο και περιορίζει σε ψιχία τις αυξήσεις στους χαμηλόμισθους. Όμως δεν βγαίνει να μιλήσει καθαρά στους πολίτες και να τους πει θα πρέπει να περιοριστούμε όλοι γιατί διαφορετικά βουλιάζουμε.
Έφτασε ο Αλμούνια να μιλήσει έξω από τα δόντια και να πει ότι η οικονομία της Ελλάδας μπορεί να παρασύρει ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Στην Ελλάδα έκαναν ότι δεν το κατάλαβαν.
Το συμμάζεμα του κράτους παραμένει το ζητούμενο. Στα οικονομικά και παραγωγικά υπουργεία μοιάζουν να τα έχουν χαμένα. Πως θα βρουν τα χρήματα που λείπουν, πως περιορίσουν τα έξοδα, πώς θα τα βγάλουν πέρα που θα έλεγε και ένας οικογενειάρχης.
Το αύριο δεν μοιάζει είναι ζοφερό, είναι από χλωμό έως γκρι προς μαύρο. Κι όποιος δεν το κατάλαβε είναι βαθειά νυχτωμένος.

Το πιό σύντομο ανέκδοτο

Το πιο σύντομο ανέκδοτο στην Ευρώπη σήμερα, που γελάει και ταυτόχρονα ανησυχεί με τα ελληνικά μπακαλοτέφτερα των δεικτών της οικονομίας, είναι «Greece statistics». Είναι αντίστοιχο με το ανέκδοτο που έλεγαν στην Ελλάδα πριν είκοσι χρόνια «Αλβανός τουρίστας». Και βεβαίως το «Αλβανός τουρίστας» δεν ισχύει πια, γιατί οι γείτονες μας βγήκαν από την απομόνωση, ταξιδεύουν, εργάζονται στην Ελλάδα και άλλες χώρες και φυσικά προοδεύουν. Αντίθετα στη χώρα μας τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο. Γιατί η άθλια κατάσταση των δημοσίων οικονομικών είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
Στο βάθος όλων αυτών βρίσκεται η ίδια η ελληνική κοινωνία. Γιατί σε αυτή οφείλει να απευθυνθεί ο πολιτικός κόσμος και να της πει τα πράγματα με το όνομά τους. Να τους τα πει ωμά και ψυχρά στη γλώσσα των αριθμών. Όχι των μαγειρευμένων αριθμών. Αλλά αυτών που αποτυπώνουν είτε το θέλουμε είτε ότι την πραγματική εικόνα της οικονομίας.
Είναι καιρός να θυμηθούμε με όλα τα λάθη και τις παραλήψεις του τι είπε ο Κ. Καραμανλής όταν οδήγησε τη χώρα σε πρόωρες εκλογές για την οικονομία. Τι μας υποσχόταν το ΠΑΣΟΚ που ζητούσε την ψήφο μας και πια είναι εν τέλει η εικόνα της οικονομίας χωρίς κανενός είδους φτιασιδώματα. Η αλήθεια γυμνή μπροστά στον καθρέφτη μας.
Το ΠΑΣΟΚ διατεινόταν ότι χρήματα υπάρχουν και θα μπορούσε να ανατρέψει με αυτά την αρνητική εικόνα της οικονομίας. Αντιδρούσε στην πώληση της Ολυμπιακής και έταζε εκ νέου συμμετοχή του κράτους σε αυτήν. Έλεγε ότι θα αλλάξει τη σύμβαση με την Cosco για το λιμάνι του Πειραιά. Είπε ότι δεν θα εξισωθούν τα όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών στο δημόσιο. Ακόμη μίλησε για το ασφαλιστικό που δεν χρειαζόταν αλλαγές. Να λοιπόν που τώρα έρχεται η πραγματικότητα να ανατρέψει όσα προεκλογικά εξαγγέλθηκαν. Και βεβαίως από την άλλη πλευρά αποδεικνύεται ότι τα ελλείμματα ήταν υπερδιπλάσια το χρέος φανερό και κρυφό υψηλότερο και η ανεργία πολύ μεγαλύτερη αν αφαιρέσει κανείς την κομπίνα των stage και των συμβάσεων έργου που έφτιαξαν μια νέα στρατιά ανθρώπων που ζητούν ομαδική τακτοποίηση στο δημόσιο κατά το πρότυπο των 250.000 συμβασιούχων του 2004 που υποσχέθηκε τότε προεκλογικά η Νέα Δημοκρατία να τακτοποιήσει.
Η νέα κυβέρνηση εμφανίζεται παγιδευμένη στις πρόσφατες προεκλογικές εξαγγελίες της. Και ακούμε πάλι το ίδιο τροπάρι που είπε το 2004 η Ν.Δ. για το ΠΑΣΟΚ. Μας δώσατε ψεύτικα νούμερα. Και ύστερα διερωτώνται γιατί μια μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης λούζει τους πολιτικούς με διάφορα ακατονόμαστα πολιτικά επίθετά.
Ακούμε τώρα από την κυβέρνηση ότι θα οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης οι επίορκοι δημόσιοι λειτουργοί, εκείνοι δηλ. που παρουσίαζαν ψεύτικους αριθμούς για την πορεία της οικονομίας και εξεταστική επιτροπή για τα πολιτικά πρόσωπα. Κι αυτό, γιατί ήδη από την Ευρωπαϊκή Ένωση μας είπαν το αυτονόητο: Γιατί δεν παραπέμπετε στη δικαιοσύνη όσους εμφάνιζαν ψεύτικους αριθμούς για τα οικονομικά της χώρας;
Στην Ελλάδα όμως που το ψέμα είναι η αρχή για την πολιτική επιβίωση, των πολλών δυστυχώς στα δημόσια πράγματα της χώρας ποιος να καταγγείλει ποιόν και ποιος να βάλει τα χέρια του στα αναμμένα κάρβουνα για να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.
Στα λόγια ακούμε πολλά και θα ακούσουμε στο προσεχές μάλλον ακόμη περισσότερα. Οι πράξεις που μετράνε αναμένονται να υλοποιηθούν.
Λίγοι , που η φωνή τους πνίγηκε από τους πολλούς, που έχουν μάθει να επιβιώνουν με το ψέμα, τόλμησαν να πουν τα πράγματα με το όνομά τους. Όμως η δίψα για την εξουσία τους παραμέρισε. Τώρα μένει να δούμε αν η κυβέρνηση θα τολμήσει να πει την αλήθεια στον ελληνικό λαό και αν η κοινωνία με την σειρά της θα αποδεχθεί τις θυσίες που καλείται να κάνει προκειμένου η ελληνική οικονομία να βρεθεί σε φάση ανάκαμψης. Εκτός αν κυβέρνηση και η κοινωνία εξακολουθήσουν να καταχρεώνουν την οικονομία της χώρας εγκληματώντας εναντίον των παιδιών τους και των επόμενων γενναίων.

Διαχείριση ενος υπουργείου από τον Πρωθυπουργό

Το υπουργείο των Εξωτερικών, όπως είναι γνωστό, αποφάσισε να κρατήσει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Κάτι ανάλογο είχε κάνει το 2004 ο προκάτοχος του με το υπουργείο Πολιτισμού. Το αποτέλεσμα στο υπουργείο Πολιτισμού κάθε άλλο παρά δικαίωσε αυτή την παράλληλη πρωθυπουργική δραστηριότητα.
Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι το υπουργείο Πολιτισμού έχει πολύ λιγότερες υποχρεώσεις σε σχέση με αυτό των Εξωτερικών, τότε χωρίς αμφιβολία, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι κάτι ανάλογο θα συμβεί και στην περίπτωση του Γ. Παπανδρέου.
Θα πει κανείς ότι υπάρχει ο αναπληρωτής υπουργός ο Δ. Δρούτσας που θα τρέχει στα συμβούλια Γενικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα διαχειρίζεται
οτιδήποτε είναι απλό ή διαδικαστικό στη διπλωματική προσέγγιση.
Όλα αυτά θα ήταν άνευ σημασίας αν ζούσαμε στη Σουηδία ή τη Νορβηγία. Όμως εδώ είναι Βαλκάνια που λέει και ο Σαββόπουλος στο ομότιτλο τραγούδι του. Το υπουργείο των Εξωτερικών έχει πολύ βαρύ φορτίο. Μεγάλα εθνικά θέματα βρίσκονται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Οι χειρισμοί τους είναι λεπτοί και δύσκολοι.
Ταυτόχρονα και ο ρόλος του επικεφαλής της κυβέρνησης σε ένα πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα είναι ιδιαίτερα βεβαρημένος. Από ποια αγκάθια να αρχίσει κανείς. Από την οικονομία, την ασφάλεια των πολιτών ή την παιδεία και την υγεία. Θα προσθέσει κάποιος γι αυτή τη δουλειά υπάρχουν οι υπουργοί. Χωρίς εποπτεία πρωθυπουργική, οι υπουργοί φτιάχνουν, όπως αποδείχθηκε από το πρόσφατο παρελθόν, τα δικά τους μαγαζιά και δεν δίνουν λογαριασμό σε κανέναν. Έτσι η κυβέρνηση μοιάζει με κακοστημένη ορχήστρα.
Σε μια εποχή που χρειάζεται πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που υλοποιείται κυρίως από το δίδυμο Πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών πως θα υλοποιηθεί, όταν αυτή η εξουσία συγκεντρώνεται σε ένα πρόσωπο.
Αν κοιτάξουμε στην αντίπερα όχθη, την Τουρκία, το δίδυμο Ερντογάν - Νταβούτογλου έχει καταφέρει να κλείσει μέτωπα και παράλληλα να είναι ευπρόσδεκτοι επισκέπτες στα ευρωπαϊκά σαλόνια.
Ο πολυμήχανος υπουργός Εξωτερικών αλωνίζει σε Νέα Υόρκη, Βρυξέλλες και άλλες πρωτεύουσες μεγάλων χωρών. Δεν δίστασε η Άγκυρα να τα σπάσει με το Ισραήλ, να κάνει κοινά γυμνάσια με την Συρία, υποστηρίξει στην Τεχεράνη την πολιτική στα πυρηνικά του Ιράν, να βρεθεί στο πλευρό των Παλαιστινίων και ταυτόχρονα να είναι προσκεκλημένη της Ουάσινκτον.
Το πολύπλευρο άνοιγμα που κάνει η Τουρκία οφείλει να προβληματίσει ιδιαίτερα την Αθήνα. Η προσέγγιση με την Αρμενία, η σύσφιξη των σχέσεων με τις τουρκόφωνες χώρες, το ευρύτερο άνοιγμα στον αραβικό κόσμο, αλλά και η επιχείρηση επίλυσης του κουρδικού δείχνουν πολιτική ταυτόχρονης δράσης σε πολλά ταυτόχρονα επίπεδα.
Η διπλωματική δεξιοτεχνία της Άγκυρας φαίνεται ιδιαίτερα στο κυπριακό.
Αφού κατάφερε να φέρει το κυπριακό στα μέτρα της, με το σχέδιο Ανάν που θεωρητικά ενταφιάστηκε, στην πράξη παραμένει σαν σημείο αναφοράς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τώρα έχει εξαπολύσει μια πολλαπλή διπλωματική επίθεση για να πείσει την διεθνή κοινότητα ότι οι ελληνοκύπριοι δεν επιθυμούν τη λύση του κυπριακού. Γι αυτό το λόγο πιέζει για λύση μέχρι το τέλος του χρόνου, όταν στη Λευκωσία ο Χριστόφιας και ο Ταλάτ δεν έχουν καταφέρει να συζητήσουν το εδαφικό στις συνομιλίες που κρατούν εδώ και ένα χρόνο, την ώρα που μένουν ακόμη για το τραπέζι των διαπραγματεύσεων κρίσιμα θέματα, όπως το εδαφικό, η ασφάλεια ,οι εγγυήσεις, οι έποικοι.
Η ελληνική πλευρά δεν έχει πείσει Ευρωπαίους και Αμερικανούς για την τουρκική αδιαλλαξία, η Άγκυρα προσπαθεί και έχει πείσει σε μεγάλο βαθμό την διεθνή κοινότητα ότι προέχει η άρση της απομόνωσης των τουρκοκυπρίων, ενώ έχει πλήρως αποενοχοποιηθεί για την εισβολή στην Κύπρο το 1974.
Την ίδια ώρα και μετά την άρση των εμποδίων για την ελεύθερη διέλευση από και προς τα κατεχόμενα, η κυπριακή κυβέρνηση παρέχει δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ευρωπαϊκά διαβατήρια σε όλους τους τουρκοκύπριους. Και επίσης εργασία σε χιλιάδες τουρκοκύπριους στις ελεύθερες περιοχές.
Σε αυτή την δύσκολη συγκυρία η ελληνική διπλωματία καλείται να ανατρέψει τα δυσάρεστα δεδομένα.

Άλλο αντιπολίτευση, άλλο διακυβέρνηση

Η δουλειά όταν κάποιος βρίσκεται στην αντιπολίτευση είναι σχετικά εύκολη. Ασκείς ανέξοδη κριτική και αυτό είναι όλο. Ίσως να το έχουν δει κάπως έτσι το θέμα τα κόμματα της αριστεράς και λένε πάντα όχι σε κάθε πρόταση συνεργασίας. Που να μπλέξουμε θα σκέφτονται ενδόμυχα.
Το κοινό τους ακούει καθημερινά προτάσεις για μείωση του ωραρίου εργασίας, το περίφημο επτάωρο, για αυξήσεις 50% στους μισθούς ή για προσλήψεις συλλήβδην στο δημόσιο δεκάδων χιλιάδων. Αγνοούν βεβαίως ότι ο προϋπολογισμός φτάνει δεν φτάνει για την πληρωμή των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων.
Από εκεί και πέρα για τα υπόλοιπα έξοδα του δημοσίου υπάρχουν τα δάνεια. Φέτος αισίως θα δανειστεί η Ελλάδα το αστρονομικό ποσό των 60 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το χρέος συνολικά πλησιάζει τα τριακόσια δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος πρέπει να κόψει το λαιμό του για να βρει 12 δισεκατομμύρια ευρώ για τόκους κάθε χρόνο.
Βεβαίως όλες αυτές τις λεπτομέρειες οι αντιπολιτευόμενοι τις γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Εξάλλου τι τους νοιάζει. Θα δώσουν μήπως λογαριασμό σε κανέναν; Με αυτή την έννοια τους βολεύει ο ρόλος της αντιπολίτευσης μια και ανέξοδα μπορούν να λένε ότι θέλουν.
Ευτυχώς που δεν χρειάστηκε την στις 4 Οκτωβρίου να γίνουν διαπραγματεύσεις για κυβέρνηση συνεργασίας. Θα ζούσε η χώρα ένα νέο 1989 όπου στο τέλος του μήνα δεν είχαν να πληρώσουν τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Όχι ότι έχουν τώρα, αλλά να μπορούν τουλάχιστον να προγραμματίσουν το επόμενο δάνειο. Κι έχει ο Θεός που λένε. Με αυτή την έννοια και με το φόβο μήπως και προκύψει αδυναμία αυτοδυναμίας, πολλοί ήταν εκείνοι που αποφάσισαν να ψηφίσουν το σημερινό κυβερνητικό κόμμα.
Η απουσία σχετικών μετρήσεων για δύο εβδομάδες ήταν αυτή που έκανε πολλούς να προτιμήσουν το ΠΑΣΟΚ και όχι κάποιο κόμμα της αριστεράς.
Βεβαίως από την άλλη μεριά το κόμμα που ανέλαβε την διακυβέρνηση βλέπει τώρα ότι καλές είναι οι γενικές αρχές και οι εξαγγελίες καλών προθέσεων.
Όμως όταν φτάνει κανείς στο δια ταύτα τα πράγματα περιπλέκονται. Ήταν κοινό μυστικό ότι τόσο οι συμβάσεις έργου, όσο και τα περίφημα πλέον stage, ήταν ένα κόλπο πλασματικής μείωσης της ανεργίας μια και όσοι έμπαιναν σε αυτά τα προγράμματα έβγαιναν από τους καταλόγους των ανέργων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε τόσο οι συμβάσεις έργου όσο και τα προγράμματα stage με τρόπο προκλητικά παράνομο είχαν επανειλημμένες ανανεώσεις.
Αν κάτι ανάλογο είχε κάνει κάποιος ιδιώτης θα τον οδηγούσαν χωρίς δεύτερη κουβέντα στον Κορυδαλλό.
Τώρα βεβαίως υπάρχουν και διαμαρτυρόμενοι που θεωρούν εαυτούς θεματοφύλακες του δημοσίου και απαγορεύουν την υλοποίηση συμβάσεων όπως αυτή της κινεζικής Cosco γιατί φοβούνται μήπως χάσουν ετήσιες αμοιβές που ξεπερνούν τις 100.000 ευρώ το χρόνο. Εμφανίζουν εαυτούς θεματοφύλακες των κρατικών δραστηριοτήτων για να μην θιγούν οι υπέρμετρα παχυλές αμοιβές τους.
Για να δούμε αυτό τον γρίφο πως θα τον λύσει η νέα κυβέρνηση που υποσχέθηκε προεκλογικά επαναδιαπραγμάτευση της σχετικής σύμβασης.
Η άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας στην Ελλάδα είναι πράγματι μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Κι αυτό γιατί το κράτος δεν λειτουργεί. Οι πολίτες για το κάθε τι πάνε ψιλότερα. Κάπως έτσι στήθηκε το πελατειακό κράτος. Αρκετοί κατά καιρούς θέλησαν να βάλουν τα πράγματα σε μια τάξη. Τους έβγαλε το σύστημα εκτός μια και χάλαγαν τη μαγιονέζα τόσο στα κομματικά επιτελεία όσο και στο δημοσιοϋπαλληλικό κατεστημένο.
Θα μπορέσει να ελέγξει άραγε ο Γιώργος Παπανδρέου την αποτελεσματικότητα της δράσης των υπουργών του; Θα ελέγξουν αυτοί με τη σειρά τους και θα βάλουν σε μια τάξη τους μηχανισμούς του δημοσίου; Με την τοπική αυτοδιοίκηση τι θα γίνει; Θα πάρει τις εξουσίες που της ανήκουν; Και πως θα ελεγχθεί η εκτεταμένη διαφθορά εκεί; Και επειδή οι πράξεις μετράνε οι πολίτες αναμένουν να δουν τα αποτελέσματα.

Η οικονομία από τη μια,το κυπριακό από την άλλη

Βεβαίως το «the game is over» και τα «stage» είναι τα θέματα που αποτελούν τους μεγάλους πονοκεφάλους της νέας κυβέρνησης, όμως και τα εθνικά με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη Παπανδρέου στην Λευκωσία φαίνεται να μπαίνουν σε φάση πιέσεων του διεθνούς παράγοντα που στόχο έχουν κυρίως την Αθήνα και δευτερευόντως τις πρωτεύουσες των άλλων εμπλεκομένων χωρών.
Τα μεγάλα ελλείμματα δεν αφήνουν περιθώρια παροχών στην κυβέρνηση, ενώ το δανεικό χρήμα λόγω των αρνητικών δεικτών αναμένεται να γίνει ακριβότερο. Η κατάργηση των προγραμμάτων stage αλλά και των δεκάμηνων συμβάσεων του δημοσίου και των ΟΤΑ αναμένεται να εκτοξεύσει την ανεργία σε υψηλά επίπεδα δημιουργώντας παράλληλα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα.
Η ανάπτυξη που τόσο εύκολα την επικαλούνται οι πολιτικοί προεκλογικά δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, αλλά για να επιφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα μας χρειάζεται ένα άλλο κράτος. Ένα δημόσιο που θα λειτουργεί με σταθερούς κανόνες, ένα δημόσιο που δεν θα χρειάζεται λαδωτήρι για να μετακινηθεί ένα χαρτί από το ένα γραφείο στο άλλο. Με δυο κουβέντες ένα δημόσιο που θα λειτουργεί αντιγραφειοκρατικά και ένα δημόσιο που θα υπηρετεί και θα εξυπηρετεί τους πολίτες.
Αυτές οι αλλαγές που συνδυάζονται και με αλλαγές στη νοοτροπία όλων μας δεν γίνονται με μαγικά ραβδιά μια και δεν μεταμορφώνουν το ασχημόπαπο σε πανέμορφη νεράιδα, ούτε από την μια μέρα στην άλλη. Θέλει χρόνο, υπομονή και επιμονή, αλλά και νομικό πλαίσιο διαφορετικής λογικής και νοοτροπίας. Όταν στους νόμους χωρούν παράθυρα διαφορετικών ερμηνειών όλοι τα αναζητούν για να τους παρακάμψουν.
Μπαίνουν λοιπόν στη λογική θα παρανομήσω και βλέπουμε. Άρα η νοοτροπία είναι εξ ίσου σοβαρό θέμα με αυτή καθαυτή την απουσία της αλληλοσυγκρουόμενης πολυνομίας.
Όμως πέρα από τα τεράστια προβλήματα των οικονομικών που αφορούν το κράτος, αλλά διαχέονται ποικιλοτρόπως και στους πολίτες, υπάρχουν και άλλα καυτά θέματα, όπως το κυπριακό και το σκοπιανό.
Οι εξελίξεις στην Κύπρο αναμένονται ραγδαίες. Η Τουρκία έχει καταφέρει να αντιστρέψει τους όρους του παιχνιδιού. Από θύτης παρουσιάζεται στη διεθνή κοινότητα ως θύμα που πασχίζει για λύση, για την οποία δεν δέχονται να συμπράξουν οι ελληνοκύπριοι. Προβάλλει και έχει πείσει για την απομόνωση των τουρκοκυπρίων, αφήνοντας πίσω την εισβολή και την κατοχή του 40% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας..
Η τουρκική διπλωματία με επικεφαλής τον παμπόνηρο Νταβούτογλου έχει κυριολεκτικά οργώσει την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Συντονίζει τους διπλωμάτες και όλα λειτουργούν σαν ένα καλοκουρδισμένο ρολόι. Αντίθετα στην Αθήνα υπάρχει ένα θολό τοπίο. Στην συνάντηση της Κωνσταντινούπολης η ελληνική πλευρά μίλησε για ένα νέο οδικό χάρτη, για την Άγκυρα εν όψει της αξιολόγησης της τον προσεχή Δεκέμβριο από την Κομισιόν. Η Λευκωσία αντέδρασε σε αυτή την προοπτική, μια και οδικός χάρτης υπάρχει ήδη από το 2006 με καταληκτική ημερομηνία τον προσεχή Δεκέμβριο, τον οποίο δεν έχει σεβαστεί η Τουρκία. Στην Κύπρο οι διευκρινίσεις που δόθηκαν κάθε άλλο παρά καθησύχασαν την Λευκωσία. Το θέμα των κυρώσεων που είναι και το ζητούμενο μια και η Άγκυρα έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τις υποχρεώσεις της όπως το άνοιγμα των λιμανιών και των αεροδιαδρόμων στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα, παραμένει το ζητούμενο στη διπλωματική σκακιέρα της Αθήνας. Προς πια κατεύθυνση θα κινηθεί η ελληνική διπλωματία παραμένει άγνωστο. Την ίδια ώρα το κυπριακό, από την δική τους σκοπιά βεβαίως, το συζητούν οι Τούρκοι σε Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες, έχοντας στα διπλωματικά τους χαρτιά μια λύση τύπου Ανάν, που είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Άγκυρας. Μόνιμες παρεκλήσεις, παραμονή κατοχικών στρατευμάτων και εποίκων, δικαίωμα στο χρήστη και όχι στον ιδιοκτήτη της γης και συγκυβέρνηση με ίσους όρους της πλειοψηφίας του 80% των ελληνοκυπρίων με το 20% των τουρκοκυπρίων είναι αυτά που επιδιώκει να επιβάλλει η Άγκυρα μέσω του Ταλάτ στις συνομιλίες της Λευκωσίας. Σε όλα αυτά τι θα απαντήσει άραγε η ελληνική διπλωματία τον προσεχή Δεκέμβριο;