Δευτέρα 2 Ιουλίου 2012

Το βαρύ φορτίο και οι αντοχές του Α. Σαμαρά


 Είναι προφανές ότι στα χέρια του Α. Σαμαρά και των συν αυτώ, βρίσκεται η τελευταία ευκαιρία διαχείρισης μιας πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης που προηγούμενο της δεν έχει ζήσει η χώρα εδώ και πολλές δεκαετίες. Μια κρίση που στο πρώτο στάδιο ήταν οικονομική και τώρα εξελίχθηκε σε ανθρωπιστική. Ο Α. Σαμαράς έχει μπροστά του να λύσει έναν γόρδιο δεσμό. Από τη μια να υλοποιήσει τα υπεσχημένα προεκλογικά και από την άλλη να βρει τα ισοδύναμα, που θα αποφέρουν έσοδα ανάλογα με αυτά των παροχών ανακούφισης που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της ΝΔ.
Ορισμένοι αποτιμούν τα μέτρα ανακούφισης, σε ένα κονδύλι  της τάξης των οκτώ δις. Και μικρότερο να είναι το ποσό αυτό, για να εγκριθεί από τους τροϊκανούς θα πρέπει να βρεθούν ισοδύναμα  από άλλες πηγές εσόδων. Με έναν προϋπολογισμό, που τρέχει με ένα έλλειμμα 1,3 δις και με μια συμφωνία της τρικοματικής κυβέρνησης να μην υπάρξει καμιά απόλυση στο δημόσιο τομέα ακόμη και στους οργανισμούς που πρόκειται να καταργηθούν, προκειμένου να μην αυξηθεί η ανεργία, που έφτασε το 22% και καλπάζει προς το 25%, είναι προφανές ότι τα περιθώρια της οποιασδήποτε κοινωνικής πολιτικής άμβλυνσης των υπαρχουσών αδικιών, θα συναντήσει το απαγορευτικό των δανειστών.
Ήδη τόσο οι Γερμανοί όσο και οι εκπρόσωποι της Ε.Κ.Τ., αλλά και της Ε.Ε. διαμηνύουν σε όλους τους τόνους προς την Αθήνα, ότι δεν θα δεχθούν οποιαδήποτε παρέκκλιση από τα συμφωνηθέντα και ευθέως απειλούν, ότι αν δεν υλοποιηθούν άμεσα οι δεσμεύσεις, τότε η Ελλάδα θα βρεθεί εκτός ευρωζώνης.
Μολονότι τα ελληνικά επιχειρήματα είναι αρκετά ισχυρά, με κυριότερα από αυτά την ανεργία που σε πραγματικούς αριθμούς αναμένεται να φτάσει στο τέλος του χρόνου στο 1.500.000 και την ύφεση που την τέταρτη χρονιά εκτινάχθηκε  σε δυσθεώρητα ύψη, προσεγγίζοντας  το 7%, εν τούτοις οι τροϊκανοί δεν συγκινούνται και αντιπαραβάλουν άτεγκτα τις υποχρεώσεις που δεν υλοποιήθηκαν μέχρι σήμερα. 
Πάντως δεν είναι λίγοι εκείνοι και κυρίως όσοι έχουν εργασθεί σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ΔΝΤ και ΕΚΤ, που ούτε λίγο ούτε πολύ υποστηρίζουν ότι  κάποιοι και κυρίως οι γερμανοί με τους δορυφόρους τους, μας την έχουνε στημένοι και θα επιδιώξουν στο άμεσο μέλλον να μας αναγκάσουν να εγκαταλείψουμε το ευρώ. Δεν είναι τυχαίες άλλωστε ούτε οι δηλώσεις αναλόγου περιεχομένου  γερμανών αξιωματούχων,  ούτε οι εκτιμήσεις των εντύπων τους, που προφανώς απηχούν  τις σκέψεις πολιτικών, που εκφράζουν τις ίδιες απόψεις  μέσω του Τύπου και των ΜΜΕ γενικότερα.
Οι ρυθμίσεις που έγιναν πρόσφατα στην Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, για την Ιταλία και την Ισπανία, όπου οι τράπεζες θα δανειστούν απευθείας από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης και όχι μέσω του κράτους, προκειμένου ό λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ να μην αυξήσει υπέρμετρα το έλλειμμα στο δημόσιο,  αποτελεί για κάποιους σανίδα σωτηρίας, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην περίπτωση της Ελλάδας. Όμως τα ποσά είτε οφείλονται από τις τράπεζες, είτε από το κράτος δεν παύει να είναι χρέος που πρέπει κάποτε να εξοφληθεί.
Έξαλλου η αλήθεια είναι ότι η κρίση στην Ελλάδα, σε αντίθεση με την Ιρλανδία, δεν ξεκίνησε από τις τράπεζες, αλλά από την υπερχρέωση του δημοσίου. Οι τράπεζες ήταν εκτεθειμένες σε μεγάλα ποσά ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, που είχαν στα χαρτοφυλάκια τους, που τα φορτώθηκαν  ύστερα από πιέσεις των εκάστοτε υπουργών Οικονομικών, με αποτέλεσμα το κούρεμα σε συνδυασμό με την εκταμίευση 90 δις τα τελευταία δυόμισι χρόνια να τις καταστήσουν προβληματικές.
Τρίτος λόγος και επίσης σοβαρός για την κατάρρευση των τραπεζών, για τον οποίο βαριές ευθύνες έχουν οι διοικήσεις των ιδρυμάτων  είναι οι επισφαλείς δανειοδοτήσεις χωρίς πραγματικές εγγυήσεις.
Πέρα όμως από τις επιδιώξεις των τρίτων, που παίζουν τα δικά τους παιχνίδια, η νέα κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις  σε κινήσεις που μπορούν να δημιουργήσουν προϋποθέσεις ανάκαμψης της οικονομίας. Και αυτές μπορεί να είναι προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, που λιμνάζουν εδώ και χρόνια και την έκδοση ομολόγων ειδικού σκοπού, για την χρηματοδότηση των μεγάλων έργων, που σήμερα έχουν διακοπεί ελλείψει κονδυλίων.
Από την άλλη πλευρά στον εισπρακτικό τομέα υπάρχουν τα βεβαιωμένα χρέη και όλα όσα μπορούν να βεβαιωθούν από σοβαρούς ελέγχους, που οφείλουν να κάνουν οι φορολογικές αρχές. Τέλος ένας νέος και δικαιότερος  φορολογικός νόμος, του οποίου η σύνταξη  έχει ήδη καθυστερήσει, λόγω εκτεταμένης προεκλογικής περιόδου,  μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εισπρακτικό εργαλείο στα χέρια της κυβέρνησης. Αρκεί να μην έχει την τύχη των προηγούμενων νομοθετικών ρυθμίσεων, που άλλαζαν κάθε τρεις λίγο σαν τα πουκάμισα,  με αποτέλεσμα να υπάρχει σήμερα ένα κομφούζιο γύρω από τις υποχρεώσεις των πολιτών και το κυριότερο, ένα φορολογικό σύστημα, που έρχεται σε ευθεία αντιπαράθεση με το Σύνταγμα, που επιβάλει την συμμετοχή όλων στα βάρη ανάλογη με τις δυνατότητες του.  Στον Α. Σαμαρά έπεσε το βάρος να διασώσει τη χώρα και να την οδηγήσει στην ανάκαμψη ή να είναι ο τελευταίος πρωθυπουργός του ευρώ με ότι αυτό συνεπάγεται.

Τάσος Παπαδόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια: